Boer Goat doe with kids at foot

LAMMING

Die lamseisoen is een van die belangrikste fases in 'n kleinveeboerdery. Lammortaliteite het 'n geweldige negatiewe uitwerking op die winsgewendheid van die boerdery, Goeie bestuur kan dié verliese help beperk. Mortaliteite as gevolg van swak bestuur, swak voedingstatus van die ooi gedurende die laaste trimester van dragtigheid. Oorvoeding kan net so 'n negatiewe uitwerking teweeg bring. Die ooi behoort, met 'n voedingregime wat op standaard is, tussen 7 kg en 9 kg gewigstoename tydens die laaste ses weke van dragtigheid te toon.

 

Lamming behoort plaas te vind wanneer goeie gehalte weiding volop is en tot na speen op tussen 3 -4 maande beskikbaar gaan wees. Dit dra daartoe by dat sterk gesonde lammers teen die laagste koste geproduseer word. Dit is veral vir lakterende ooie belangrik sodat lammers vinnig kan groei. Aanvulling deur die korrekte asook voldoende lekke, veral in harde or droogtegeteisterde gebiede, is veral belangrik. Deur die dekseisoen so kort as moontlik te hou — óf 18 óf 36 dae — sal die gevolglike kort lamseisoen die bestuur daarvan aansienlik vergemaklik.
Voor Lamming
Tydens die laaste trimester van dragtigheid behoort ooie teen interne parasiete, veral neuswurm, gedoseer te word sodat hulle maklik hul lammers deur middel van reuk kan opspoor. Reuk speel 'n belangrike rol daarin om ooie en lammers by mekaar te hou, daarom is dit belangrik dat die neus veral vry van parasiete is. Interne parasiete verswak ook die dier se weerstand en algehele kondisie. Die toediening van Vitamiene A sal algehele kondisie verbeter, weerstandsvlakke verhoog en daartoe bydra dat die nageboorte afgeskei word.
Ent 2 - 3 maande voor lam teen baarmoederinfeksie. Simptome hiervan is dat ooi kort na lam, gewoonlik rondom drie dae, as gevolg van erge besmetting van die baarmoeder, vrek.
Ent een maand voor lam teen Orf (vuilbek). Dit sal ook die oordrag van vratte van besmette lammers na die ooi se spene toe verhoed.
Tot 60% van die fetus se groei vind tydens die laaste drie weke van dragtigheid. Voldoende byvoeding van die regte gehalte en soort is noodsaaklik vir gesonde swaar lammers.
Boerbokke lewer maklik lampersentasies van 180%, gegewe goeie bestuursinsette. Doeltreffende byvoeding dra daartoe by dat sterk lammers gebore word wat hoër oorlewingspersentasies tot gevolg het, veral belangrik met meerlinglammers. Tydens droogtes is dit veral belangrik om voldoende inname van die korrekte lekke vanaf sowat twee maande dragtigheid te verskaf.
Gedurende die Lamseisoen.
Die lamseisoen verg 'n hoër standaard van bestuur en betrokkenheid van die boer af. Daarom is dit belangrik dat die lamseisoen so kort as moontlik gehou word. Vooraf beplanning is van kardinale belang vir 'n suksesvolle lamseisoen.
Dit is voordelig om een van die volgende metodes, of 'n kombinasie daarvan, afhangende van spesifieke omstandighede, te gebruik.
Lammers in 'n Kraal
Met dié stelsel bly lammers in die kraal agter wanneer ooie veld toe gaan. Dié stelsel word slegs aanbeveel waar geen aander metode werkbaar is nie. Lammers word met dié stelsel daarvan ontneem dat hulle dikwels klein volumes biesmelk suip. Wanneer ooie terugkeer en die lammers suip noodgedwonge groter volumes melk, veroorsaak dit dikwels skitterry wat daartoe lei dat lammers vinnig ontwater, lewenskragtigheid neem af, en vrektes kom voor.

Klein Kampies
Die ontwikkeling van klein kampies met voldoende beskutting, weiding en koelte, en wat vir die lamseisoen gespaar is, word algemeen toegepas in die bedryf. Onder so 'n stelsel word bestuurbare getalle dragtige ooie in dié kampies geplaas waar hulle met minimale steurnis kan lam en vir 2 -3 weke daarna met hulle lammers kan bly voordat hulle in groter troppe bygevoeg word. 'n Goeie bestuurspraktyk is om elke lam se ma se nommer, verkieslik op sy oorplaat, aante bring sodat ooi en lammers maklik geïdentifiseer kan word. dit is veral met meerling lammers belangrik.
Drielinglammers bied spesifieke uitdagings en die volgende alternatiewe oplossings word voorgestel:
Maak in die eerste drie weke van stelsel nommer een hierbo, naamlik klein krale, gebruik.
Omdat ooie streng gesproke slegs twee spene het, het 'n drieling altyd 'n agterstand. Die swakste lam word al minder suiptyd deur sy sterkter sibbes by die speen toegelaat en groei hy al stadiger. Nietemin, met goeie bestuur en 'n verhoogde voedingstatus, kan 'n Boerbokooi 'n drieling goed grootmaak.
Alternatiewelik kan die derde lam deur middel van die volgende by 'n ander ooi met 'n enkellam geplaas word:
Plaas die enkellam ooi in 'n lamhok tesame met haar lam asook die drielinglam van die ander ooi. Dit moet so gou moontlik gebeur nadat die twee betrokke ooie gelam het, verkieslik binne 'n uur of so. Die lam kan dan bygestaan word om by sy pleegma te suip totdat sy hom aanvaar.
Die drielinglam kan ook met 'n bottel grootgemaak word maar dit is arbeidsintensief. Gebruik van 'n melkbok kan ook 'n oplossing bied, melkbokke laat maklik 'n hele paar lammers aan hulle suip.

Lamhokke by Patriot Boerbokstoet

'n Kort videogreep wat die lamhokke by Patriot Boerbokstoet tentoonstel. Dit wys op die belangrikheid van higiëne in die produksie van gesonde lammers. Terwyl die stelsel dikwels as arbeidsintensief gekritiseer word en daar ook die kapitaalkoste van die oprigting daarvan is, vergoed die verbeterde bestuur en minimale verliese daarvoor.
© Patriot Boerbokstoet

Eerste lam ooi vertoon goeie moedereienskappe

'n Eerste lam ooi van Patriot Boerbokstoet vertoon goeie moedereienskappe deur vir haar pasgebore lam te sorg. Eerste lam ooie lewer gewoonlik 'n enkel lam met geboorte. Daarna is meerlinglammers gewoonlik 'n algemene verskynsel.
© Patriot Boerbokstoet